برگزاری کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی در تبریز
به گزارش روابط عمومی دانشگاه صنعتی سهند، این کنگره توسط مجمع عالی حکمت اسلامی و با همکاری دانشگاه صنعتی سهند و جمعی از مراکز علمی، فرهنگی و اجرایی در تالار وحدت دانشگاه تبریز برگزار شد.
نماینده ولی‌فقیه در استان آذربایجان شرقی در این کنگره گفت علامه طباطبایی حق بزرگی بر گردن همگان دارند و خدمات ایشان در خلق آثار علمی در ابعاد و فنون مختلف کم‌نظیر است.
آیت‌الله آل هاشم اظهار داشت: شخصیت علمی و معنوی ایشان به‌ویژه بعد شاگرد پروری از برجسته‌ترین ابعاد شخصیتی علامه طباطبایی است.
وی به اندیشه سیاسی و نظام‌پردازی علامه طباطبایی در مقابل سم‌پاشی‌های روشنفکران غرب‌زده اشاره نمود و ابراز داشت: از تمام دانشجویان، طلاب و اساتید عزیز می‌خواهم تا به مطالعه رساله علامه طباطبایی که در آن نظام سیاسی و ولایی را بابیانی متقن و روشن تبیین می‌کنند، توجه وافری داشته باشند.
وی در ادامه به بیاناتی از علامه و نگاه ایشان به جامعه اسلامی اشاره نمود و با تأکید بر این‌که علامه طباطبایی در عین تصریح بر اجتماعی بودن انسان، بنیان این شخصیت را درگرو نوع اندیشه و نگاه به زندگی ذکر می‌کنند، اظهار داشت: علامه دربیانی تصریح می‌کند؛ آزادی مطلق و بی‌قیدوشرط امری نامطلوب است و جامعه نیازمند قوانین و مقررات است و صرف داشتن احکام و مقررات برای جامعه بشری کافی نیست.
وی بابیان این‌که در کنار اهمیت قوانین و مقررات شخصی باید متصدی مقام و منصبی باشد که قوانین و مقررات آن را اجرایی نماید، خاطرنشان ساخت: دین اسلام دینی فطری است و ساختار و نیازهای اساسی مثل ضرورت مدیریت حیات جمعی انسان را نادیده نمی‌گیرد، لذا لازم است انسان خیر و شر و نفع و ضرر از خود را از هدایت وجودی و تکوینی بداند.
وی با تأکید بر این‌که فطرت و ساختار آفرینش انسان امری ثابت است و دین اسلام متوکل قوانین ثابت و دائمی است، اظهار داشت: یکی از احکام اسلام مسئله ولایت و رهبری است که متکفل اجرای شریعه الهی است و ولی امر مسلمین به‌حسب اقتضائات جامعه دینی قوانین و مقرراتی را وضع می‌کند و بر همگان لازم است همچون قوانین ثابت شریعت الهی از آن پیروی نمایند.
وی بابیان این‌که اسلام دو نوع قوانین ثابت و متغیری دارد که قوانین متغیر مبتنی بر قوانین ثابت شکل می‌گیرد، اظهار داشت: علامه در اشاره به دوران عصر غیبت امام علیه‌السلام، می‌فرمایند؛ اسلام هیچ‌گاه بشریت را به حال خود رها ننموده و احکام اجتماعی اسلام پابرجاست؛ نباید بین جایگاه و شخص معین و صاحب‌منصب خلط کرد، چراکه مقام و جایگاه بدون شخص معین نیز پابرجا بوده، از بین نمی‌رود.
وی بابیان این‌که منصب و جایگاه رهبری تنها از آن فقیه اعلم و باتقواست، خاطرنشان کرد: همه ما مدیون علامه طباطبایی هستیم و باید نسبت به ترویج اندیشه‌های یگانه دوران تلاش نماییم.
رییس هیأت مدیره مجتمع عالی حکمت اسلامی و رییس کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی (ره) نیز در این کنگره اجلال، تعظیم و تکریم علامه طباطبایی را بسیار مهم ارزیابی نمود و ضمن تقدیر از تلاش و مجاهدت تمام مسئولان استانی استان آذربایجان شرقی در هر چه باشکوه‌تر برگزار شدن این کنگره عظیم، به فرازهایی از آیات الهی اشاره نمود و ابراز داشت: خداوند متعال قابلیت‌ها و توانایی‌ها و استعدادهایی که برای انسانی قرار داده را در هیچ موجودی قرار نداده است.
آیت‌الله فیاضی بابیان این‌که انسان موجودی مختار و مبتنی بر هوای نفسانی خلق‌شده است، یادآور شد: انسان‌ها با هوای نفسانی زندگی می‌کنند، بعد از این‌که بزرگ می‌شوند در همان راه حرکت می‌کنند و عقل و سرمایه بزرگی که خداوند متعال در وجودشان قرار داده استفاده نمی‌کنند.
وی با اشاره به این‌که خداوند متعال فطرت و ساختاری به بشر اعطا نموده که آن را به گل سرسبد خلفت الهی قرار می‌دهد، ابراز داشت: انسان در دفع یا شکوفاسازی این فطرت موجودی آزاد است؛ انسان‌ها ولو در ظاهر همه مثل هم و افراد یک حقیقت هستند، ولی باطنی متفاوت دارند.
وی ضمن تبیین تفاوت‌های انسان و فرشته، بابیان این‌که انسان از قابلیت سعود و سقوط در مراتب خلقت را برخوردار است، اظهار داشت: عده‌ای از انسان‌ها نه‌تنها فرشته بلکه بالاتر از فرشته و عده‌ای نیز شیطان و حتی بدتر از شیاطین هستند.
وی به فرازهایی از آیه شریفه «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ أُولئِکَ هُمْ خَیْرُ الْبَرِیَّةِ» اشاره نمود و با تأکید بر این‌که برخی از انسان‌ها از خبیث‌ترین موجودات هستی می‌شوند و صهیونیسم تجلی همین موجودات خبیث عالم خلقت است، اظهار داشت: آیات قرآن در تبیین این موجودات خبیث از «شر البریه» و «شر الدواب» استفاده می‌کند.
وی به ویژگی‌های عالم صالح و اهل عمل اشاره و علامه طباطبایی را از برجسته‌ترین علمای تراز جهان اسلام در وادی علم و عمل دانست و ابراز داشت: علامه طباطبایی چون می‌خواست بنده خدا باشد، همین‌که وارد نجف می‌شود چیزی نمی‌گذرد که مرحوم قاضی به ایشان مراجعه می‌کند. چراکه خداوند متعال در قران تأکید نموده ما وظیفه هدایت بندگان خالص را بر عهده‌داریم.
وی در ادامه ضمن اشاره به خاطره‌ای از علامه طباطبایی و علامه حسن‌زاده آملی به آیه شریفه وَ الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِیَنَّهُمْ سُبُلَنا اشاره نمود و تصریح کرد: کسانی که منتهای سعی خود را درراه بندگی خدا می‌کنند، قطعاً مشمول هدایت الهی قرار خواهند گرفت.
وی با تأکید بر این‌که علامه عالمی متقی و باخدا بود و در علوم مختلف صاحب‌نظر و مجتهد و دارای نوآوری بود، اظهار داشت: خداوند متعال به برکت تقوا و اخلاص علامه طباطبایی، توفیق چاپ و نشر و انعکاس آثار و افکار ایشان را در همان زمان حیاتشان به او مرهمت نمود.
وی انقلاب اسلامی را عصر طلایی اسلام در حاکمیت الهی دانست و افزود: همواره باید قدردان موهیت انقلاب و حرکت در مسیر خدمت به دین الهی باشیم.
استاندار آذربایجان شرقی، نیز در کنگره بین‌المللی علامه طباطبایی، حضور صاحب‌نظران در استان را امر بزرگی دانست که در مسیر تبیین شخصیت‌های فاخر جهان اسلام دنبال می‌شود.
عابدین خرم در ادامه به جایگاه و نقش آذربایجان در تمدن اسلامی اشاره و این منطقه را یکی از مناطق مهم احیای تمدن نوین اسلامی دانست و ابراز داشت: این جایگاه نشان‌دهنده لزوم ورود جدی علما، پژوهشگران و شخصیت‌های علمی نسبت به این موضوع است.
استاندار آذربایجان شرقی عدالت اخلاق و وصول به برترین فضائل اخلاقی را نویددهنده احیای تمدن اسلامی دانست و ضمن اشاره به برترین و برجسته‌ترین علما و اندیشمندان در تمدن اسلامی و نقش آن‌ها در بسط اندیشه اسلامی در فرازهای مختلف زیست بشری، خاطرنشان کرد: سنت تفقه دینی و پاسداری از میراث اسلامی و شیعی از سده‌های گذشته در میان تمام علما و فرهیختگان جاری بوده است.
وی بابیان این‌که مردم آذربایجان از دیرباز نقش ممتازی در حفظ تمامیت ارضی ایران و مقابله با دشمنان استکباری و عدالت‌خواهی و نشر و گسترش مکتب تشیع بر عهده داشتند، خاطرنشان کرد: رهبر معظم انقلاب در وصف آذربایجان این خطه را مرکز تمدنی غرب کشور دانسته و بر خدمات بزرگان و نام‌آوران این خطه تأکید می‌کنند.
وی علامه طباطبایی را تداعی جامعیت عقلی و از مشاهیر و افتخارات آذربایجان و ایران در سده اخیر دانست و ابراز داشت: علامه جامعه فضائل و صفات اخلاقی ممتاز در سیر و سلوک عرفانی و مجاهدت نفسانیه بودند.
علامه دارای شخصیت جامعه و کامل در علم و عمل و جامع علوم است که به‌مانند سایر علما همچون ستارگان علم و حکمت و فلسفه می‌درخشید و المیزان را که به‌عنوان جامع‌ترین تفاسیر است را خلق نموده است.
در ادامه وی با تأکید بر این‌که خداوند متعال به هرکس حکمت داده، به‌یقین خیری فراوان هم به او اعطا نموده است، تربیت شاگردان عالم و انقلابی را از دیگر ویژگی‌های علامه طباطبایی دانست و ابراز داشت: اگر تمدن را محصول اندیشه و ایده‌ها بدانیم؛ انقلاب اسلامی در گام دوم خود برای احیای تمدن سازی نوین اسلامی نیازمند بازخوانی مجدد اندیشه‌های متفکرین اسلامی و تولید علوم مبتنی بر نیازهای به‌روز زیست بشری و پاسخ به خلاء های موجود است
وی تشکیل پایگاه‌های فکری و برخورداری از روحیه تهاجمی در مقابل اندیشه‌ها را از دیگر ویژگی‌های علامه دانست و ابراز داشت: امیدواریم این کنگره شروعی باشد برای ترویج اندیشه‌های ناب قرآنی و فلسفی و آثار آن مردان بزرگی که از این سرزمین جلوه داشته‌اند.
شیخ قدیر آکاراس رئیس اتحادیه علمای اهل‌بیت ترکیه و مترجم آثار علامه طباطبایی به زبان ترکی هم در این کنگره بین‌المللی، ضمن درود به تمام مردمان استان آذربایجان شرقی، تبریز را وطن دیگر خود دانست و یادآور شد: جهان اسلام علی‌الخصوص غرب آسیا در پیچ تاریخی احیای تمدن نوین اسلام و انتقال قدرت از غرب به شرق قرارگرفته است.
وی به الزامات پایه‌ریزی و استحکام تمدن نوین اسلامی اشاره‌کرده و بابیان این‌که تمدن نیازمند پشتوانه علمی و فرهنگی و گفتمانی قوی است، خاطرنشان کرد: احیای تمدن نوین اسلامی نیازمند تربیت شخصیت‌هایی برای پشتیبانی علمی و گفتمانی است. علامه طباطبایی و شاگردان ایشان از برجسته‌ترین پشتوانه‌های گفتمانی احیای تمدن نوین اسلامی هستند.
در ادامه وی بابیان این‌که از نگاه شهروندی که خارج از ایران زندگی نموده شخصیت‌ها را تحلیل می‌کند، به جرات می‌توانم بگویم که علامه طباطبایی و شاگردان ممتاز ایشان در تمام کشورها موردپذیرش قرار داشته، و بامطالعه آثار این شاگردان در مقابل اندیشه راقی این عزیزان باید سر تعظیم فروآورد.
وی در ادامه گزارشی از فعالیت‌های موسسه کوثر و ترجمه کتاب‌های علامه طباطبایی و شاگردان ایشان به زبان ترکی ارائه نمود.
در ادامه شیخ آکاراس ضمن اشاره به روایتی از اهل‌بیت علیهم‌السلام با تأکید بر این‌که علامه با تمرکز بر فطرت کثرت را به وحدت تبدیل نمودند، اظهار داشت: علامه طباطبایی در بحث فطرت علاوه بر توجه به اقلیت مصلح جامعه، راه و روش تبیین معارف و آموزه‌های دینی به تمام اقشار را نیز موردتوجه قرار داده، شاگردانی را تربیت نموده که هرکدام گفتمان اسلام را در بستر امت اسلامی بازنشر نمایند.
وی به برخی از مهم‌ترین آثار چاپ‌شده در انتشارات کوثر ترکیه اشاره و «شیعه در اسلام»، «زن در اسلام»، «قرآن در اسلام»، «رساله ولایت»، «سنن النبی»، «رساله توحید» و «تفسیر شریف المیزان» رل از برجسته‌ترین آثار دانست و اذعان داشت: انتشارات کوثر تاکنون 15 جلد از تفسیر المیزان را چاپ و 5 جلد از آن نیز در دست چاپ قرارداد. این تفسیر استقبال وصف‌ناپذیری در جامعه ترکیه داشته و مقالات و پایان‌نامه‌های ارزشمندی در راستای ویژگی‌های تفسیر المیزان تدوین‌شده است.
وی در بخش پایانی سخنان خود ضمن تأکید بر اهمیت حمایت از مردم مظلوم فلسطین و محکومیت جنایات رژیم غاصب صهیونیستی، اشعاری را به زبان ترکی استانبولی در وصف کودکان بی‌گناه غزه سرود.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین دیرباز رییس موسسه حکمت و فلسفه ایران هم بابیان این‌که مرحوم علامه طباطبایی در کنار ابعاد متعدد شخصیتی، به بعد مهم توجه به ملکوت اعمال در کنار شعائر احکام آراسته بودند، اظهار داشت: علامه طباطبایی علاوه بر ظاهر احکام اسلامی در توجه به باطن احکام و حقیقت فرامین الهی و ملکوت احکام که در رفتارهای مؤمنین تجلی می‌یابد، قدم‌های فراوانی را برای افزودن بر این میراث گران‌سنگ برداشتند.
وی بابیان این‌که علامه طباطبایی با تعمق درآیات و روایات، باطن و ملکوت احکام و آموزه‌های الهی و نورانیتی که در پس عبادات نهفته را آشکار و منعکس نمودند، اظهار داشت: از بزرگان می‌خواهیم تا گام‌های بلند علامه طباطبایی را در تبیین حقیقت و ملکوت احکام ادامه دهند.
وی به فرازهایی از رساله الولایت علامه طباطبایی اشاره نمود و ابراز داشت: علامه در این نوشتار ضمن تأکید بر اهمیت بازشناسی نفس، خداشناسی را مهم‌ترین گام خودشناسی می‌داند.
وی به ایستادگی علامه طباطبایی در مقابل اندیشه‌ها و نحله‌های انحرافی اشاره و بابیان تأکید علامه از بر فلسفه اسلامی در مقابل فلسفه مارکسیستی، یادآور شد: کسی که از سکوی اسلام و معارف اسلامی در مقابل تفکرات مارکسیستی ایستادگی کرد کسی نبود جز علامه طباطبایی.
وی در بخش پایانی سخنان خود به ابعاد مختلف تفکر لیبرالیسیمی در دوران معاصر اشاره نمود و بابیان این‌که باید با الگو گیری از ایستادگی علامه طباطبایی در مقابل مارکسیسیت، استفاده از منطق و عقلانیت و آموزه‌های الهی را در انتقاد واقع بینانه از لیبرالیسم مؤثر دانسته و تأکید داشتند که سبک زندگی لیبرالیستی نباید جایگزین سبک زندگی اسلامی شود.
دکتر کلباسی استاد تمام گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی هم استاد علامه طباطبایی را تربیت یافته فرهنگ اهل بیت علیهم السلام و مایه مباهات و فخر عالم تشیع، اسلام و حتی بشریت توصیف نمود و اظهار داشت: علامه طباطبایی در آثار مختلف به لحاظ روشی فهم مقاصد دین را از سه طریق ظواهر دینی، حجت عقلی و کشفی یا معنوی ذکر می‌کنند.
وی افزود: این نگرش علامه پاسخ بسیاری از سؤالات، شبهات و تلقی‌هایی است که در جهان وجود دارد.
وی با اشاره به این که تاکید علامه طباطبایی بر محوریت عقل، گره گشای بسیاری از مباحث نشری و عملی در حوزه اخلاق است، تصریح کرد: به ظاهر کسی که وارد عرفان و شهود می‌شود، دور عقل را خط می‌کشد که مورد نقد علامه قرار گرفته است. علامه در رساله الولایه در زمینه عرفان و امور مربوط به کشف و سیر معنوی نگاشته شده، بر نص و سراحت برهان تاکید می‌کند.
وی بادآور شد: علامه در فصل دیگری از این رساله، برهان را نه از باب تعارف و اشترکات لفظی، بلکه بابت دقت علامه در بحث سیر و سلوک و معنوی، اصل می‌دادند.
وی به کم رنگ شدن تقید به شرع و ظواهر شرعی در بیان علامه اشاره نمود و با بیان این که ایشان تاکید می‌کند که از شریعت چیزی در دست نداریم، خاطرنشان کرد: احکام و اوامر و نواهی خداوند میراث تکوینی است و نمی‌توان با عبور از شرع به مقاصد هستی رسید.
افتتاحیه این کنگره در مورخ 24 آبان در شهر قم و اختتامیه کنگره 30 آبان ماه سال جاری در شهر تهران برگزار خواهد شد.
نظر شما :